بهگزارش قدس آنلاین، طبق برآوردهای معاونت برنامهریزی وزارت نفت، در سال ۱۴۲۰ میزان مصرف بنزین بهحدود ۲۲۰ میلیون لیتر در روز که رقمی معادل دو برابر تولید فعلی بنزین در کشور است، میرسد.
کارشناسان حوزه انرژی معتقدند که میزان مصرف بنزین در ایران بیش از دو تا سه برابر استاندارهای جهانی است و سرانه بنزین بهازای هر نفر در ایران ۲۷.۱ لیتر است که جزو سرانههای بسیار بالای جهانی محسوب میشود. بهگفته آنان خودروهای خارجی در هر ۱۰۰ کیلومتر ۲.۵ لیتر مصرف و خودروهای ایرانی ۱۰ تا ۱۲ لیتر مصرف دارند؛ بنابراین، برای رفع ناترازی بنزین نیاز بهکاهش سرانه مصرف بنزین داریم؛ اما برخی دیگر ارتباط میزان مصرف بنزین در کشور بهمیزان مصرف سوخت در خودروهای شخصی را نکته انحرافی میدانند و معتقدند که حتی ساخت و یا واردات خودروهایی با مصرف پایین، نمیتواند مهمترین عامل در رفع ناترازی مصرف باشد.
علت اصلی ناترازی مصرف بنزین، ترافیک است
امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو در گفتوگو با خبرنگار قدس، مشکل اساسی ما در حوزه ناترازی بنزین را افزایش مصرف نسبت بهتولید دانست و ابراز کرد: اروپاییها در حوزه بنزین واردکننده هستند؛ اما در آنجا هیچکس نگران این واردات نیست؛ مشکل اصلی ما این است که مصرف میکنیم؛ اما متناسب با آن تولید نمیکنیم.
وی ادامه داد: هر زمان که از ناترازی بنزین سخن بهمیان میآید، همه از خودروهای بیکیفیت نالان هستند و علت را در آن میدانند؛ اما انگشت اتهام هیچ کدام از مردم و مسئولان بهسمت تایرهای بیکیفیت، حملونقل عمومی و ترافیک نشانه نمیرود.
این کارشناس صنعت خودرو بیان کرد: حدود ۲۶ میلیون وسیله نقلیه موتوری در کشور درحال تردد است که حدود ۱۲ میلیون از این تعداد موتورسیکلت و بخش عمدهای از آن خودروهای فرسوده هستند که بیش از ۲۰ سال از عمر آنان میگذرد.
کاکایی بهمتفاوت بودن کیفیت عرضه بنزین در استانهای مختلف اشاره و ضمن بیان اینکه این امر، هم افزایش مصرف و هم افزایش استهلاک را بههمراه دارد، تصریح کرد: در کنار آن تایرها، روغنها و ترافیک مهمترین مؤلفهای است که بر میزان افزایش مصرف بنزین اثرگذار است و علت بهوجود آمدن آن توجه بهحملونقل خصوصی بهجای توجه بهحملونقل عمومی است؛ همیشه سوال این است که«کدام خودروی سواری باکیفیت را وارد کنیم»؛ درصورتی است که واردات این خودرو خود بر میزان خودروهای سواری و مصرف افزوده و ترافیک را افزایش میدهد.
طرح سوال نادرست، میزان مصرف بنزین را افزایش داده است
بهگفته وی مشکل بزرگ سیاستگذاری که طی چندین دهه اخیر مدام تکرار شده این است که پول خودروی شخصی را مردم میپردازند و پول اتوبوس را دولتها؛ بههمین خاطر با ارائه همین سوال نادرست که«چه خودروی باکیفیت شخصی وارد کنیم» دولتها، مسئولیت ارائه خدمات باکیفیت حملونقل عمومی را از دوش خود برداشتهاند و همین سیکل معیوب سبب شده در صورت ساخت خودروی شخصی با مصرف کم هم نتوانیم مشکل مصرف بنزین را رفع کنیم.
بهعقیده این کارشناس صنعت خودرو مهمترین راهکار برای اینکه در سال ۱۴۱۳ مجبور نباشیم معادل درآمد نفتی در سال جاری بهواردات بنزین اختصاص دهیم، افزایش خطوط مترو و افزایش تعداد خودروهای حملونقل عمومی است. در این صورت نهتنها در زمان صرفهجویی میشود، بلکه مصرف هم کاهش مییابد؛ اما افزایش شمار خودروهای شخصی کم مصرف، هم زمانبر است و هم مشکل ترافیک را بهدنبال دارد.
کاکایی یادآور شد: در ۵ ساله اخیر موتورها از یورو ۲ و ۴ بهیورو ۵ ارتقاء یافته؛ اما آیا آلودگی در تهران کاسته شده؛ قطعا خیر، علت بهاین موضوع بازمیگردد که اولا تعداد تولید آنان محدود است، ثانیا روزبهروز ترافیک بیشتر میشود.
وی با تاکید بر اینکه تعریف صورتمسئله نادرست، نتیجه نادرست هم بهدنبال دارد، خاطرنشان کرد: از سال ۸۱ که سازمان بهینهسازی سوخت کشور راهاندازی و مبحث ۱۹ ساختمان که بهمسئله عایق سازی میپردازد مورد توجه قرار گرفت؛ اما آیا مصرف گاز در کشور ما کاهش یافت؛ خیر،علت بهمیزان مصرف صنایع و ساختمانهای بزرگ دولتی و در کنار آن عدم تبلیغات مناسب در راستای کاهش مصرف بازمیگردد.
یک خودروی فرسوده سالانه ۵۹میلیون تومان بنزین بیشتری مصرف میکند!
همچنین محمود شریفمشهدی، رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت خودروهای فرسوده درخصوص تاثیر خودروهای فرسوده بر میزان مصرف بنزین، بهخبرنگار قدس گفت: چنانچه مبنای محاسباتی را دلار ۶۰ هزار تومانی و قیمت بنزین فوب خلیج فارس را ۷۰ سنت در نظر گیریم، هر یک لیتر بنزینِ فوب خلیج فارس ۴۲ هزار تومان میشود، چنانچه نرخ بنزین در فوب خلیج را در نرخ ۳ هزار تومانی بنزین آزاد در ایران تفریق کنیم، ۳۹ هزار تومان تفاوت قیمت فوب با بنزین ایران میشود و باتوجه بهاینکه هر خودروی فرسوده دو برابر یک خودروی معمولی(۴.۱۳ لیتر بیشتر) بنزین مصرف میکند چنانچه این عدد را در ۳۹ هزار تومان ضرب کنیم، یک خودروی فرسوده روزانه ۱۶۱ هزار و ۷۰ تومان و چنانچه این میزان را در تعداد روزهای سال ضرب کنیم حدود ۵۸ میلیون و ۷۹۰ هزار تومان بنزین بیشتر(خودروی فرسوده)مصرف میکند و چنانچه این مبلغ را در تعداد خودروهای فرسوده در کشور که حدود ۱۱ میلیون است ضرب کنیم؛ حدود ۶۴۶ همت میشود.
وی ادامه داد: در حال حاضر مصرف روزانه بنزین در ایران ۱۰۰ میلیون لیتر است و باتوجه بهافزایش ۳۳ درصدی میزان مصرف در ۵ سال آینده، این میزان به۱۳۳ میلیون لیتر در روز میرسد؛ اما چنانچه خودروهای فرسودهای که ۴.۱۳ لیتر بیشتر از خودروهای معمولی بنزین میسوزانند را حذف کنیم، با صرفهجویی ۴۵ میلیون لیتری مصرف بنزین مواجه خواهیم شد و این این میزان نهتنها افزایش ۳۳ میلیون لیتری در ۵ سال آینده را پوشش میدهد که بیش از ۱۰ میلیون لیتر هم برای صادرات میماند؛ و این یعنی چنانچه تولید بنزین در کشور افزایش نیابد، مسئولان میتوانند با اسقاط خودروهای فرسوده، حداقل ۱۰ میلیون لیتر هم صرفهجویی کنند.
چرا معاون اول، آییننامه خودروهای فرسوده را ابلاغ نمیکند؟
شریفمشهدی با بیان اینکه بزرگترین اعتراض ما بهشخص معاون اول رئیس جمهور است، ابراز کرد: بیش از دو ماه است که از تصویب آییننامه از رده خارج کردن خودروهای فرسوده میگذرد؛ اما معاون اول رئیس جمهور بهبهانه تورم آن را ابلاغ نمیکند!
رئیس انجمن مراکز اسقاط این کوتاهی هیأت دولت را قابل قبول ندانست و تصریح کرد: چنانچه آییننامه را ابلاغ کنند، خودرو با سن کمتر گواهی اسقاط بیشتر و در نتیجه قیمت بیشتری خواهد داشت که همین سبب تشویق مردم برای تحویل خودروهای فرسوده خود بهمراکز اسقاط میشود.
وی تاکید کرد: چنانچه سیاستهای تشویقی و تنبیهی از طرف دولت اعمال شود، قطعا مردم تشویق بهتحویل خودروهای فرسوده خود میشوند.
نظر شما